Icon: Boetseerkunst
Stalen mesjes en krabbers, dunne kleisnijders, houten spatels, borstels en penselen – in deze koffer zitten meer dan 100 stuks gereedschap. Maar waarvoor de instrumenten worden gebruikt, is niet meteen te zien.
Het is het gereedschap van een modelleur uit de exterieurstudio van Style Porsche, die kleimodellen maakt van toekomstige sportwagens – een van de eerste stappen op de weg van visie naar werkelijkheid. De koffer is uniek, want elk van de circa 50 modelleurs bij Porsche stelt zijn eigen collectie samen. Om ervoor te zorgen dat het gereedschap zo goed mogelijk bij hun persoonlijke werkwijze past, fabriceren de vormexperts het soms zelf.
Nadat Michael Mauer, manager van Style Porsche, en Peter Varga, die de leiding heeft over het exterieurdesign, een voorselectie hebben gemaakt van de schetsen van hun ontwerpers, worden er maximaal tien modellen op een schaal van 1 : 3 gecreëerd voor de interne ontwerpwedstrijd. De teams van ontwerpers en modelleurs vertalen daarbij hun eerste ontwerpen naar een driedimensionaal object.
Bij Porsche worden natuurlijk ook fotorealistische simulaties met behulp van CAD-gegevens en virtualrealitysoftware gebruikt, maar toch zijn kleimodellen onmisbaar voor het creëren van sportwagens. Enerzijds kan daarmee de typische wisselwerking tussen concave en convexe vormen tastbaar worden weergegeven. Anderzijds kunnen de vele wijzigingen die bij het ontwerpproces horen door een modelleur sneller worden uitgevoerd. Zijn handen vullen de ogen van de ontwerper perfect aan.
Hoogste precisie via fotogrammetrie
Wat doorgaans een kleimodel wordt genoemd en ook zo aanvoelt, bestaat eigenlijk uit industriële plasticine. In de studio-oven ligt de modelleermassa in grote staven opgeslagen bij een temperatuur van exact 60 graden Celsius – dan heeft ze de consistentie van zachte boter. De plasticine hardt bij kamertemperatuur uit en kan vervolgens worden bewerkt. Voor een 1 : 3-model wordt 100 kilogram aangebracht op een geraamte van hout en hardschuim. Bij 1 : 1-modellen wordt tot wel 1.200 kilogram gebruikt. Met een spatel schaaft de modelleur materiaal weg, vormt hij randen en egaliseert hij oppervlakken. Met behulp van tapes en folies worden belangrijke lijnen geaccentueerd of wordt de plek van de koplampen en ruiten weergegeven. Aan het einde van het interne selectieproces ontstaan twee levensgrote ontwerpen. Ze worden gemodelleerd, voorzien van speciale folies en gelakt. Een ontwerp is niet altijd aan beide zijden identiek vormgegeven, soms tonen ze verschillende ontwerp- of uitrustingsvarianten. In aanloop naar de serieproductie leggen de experts ten slotte met fotogrammetrie de afmetingen vast. De 3D-gegevens dienen als basis voor het verdere digitale ontwikkelingsproces.
Het kan zes maanden duren tot een 1 : 1-model helemaal gemodelleerd is – het model benadert dan bijna de werkelijkheid: bij presentaties kun je met het blote oog soms nauwelijks zien of de echte sportwagen of een model wordt getoond. Ware boetseerkunst dus.