Erosie als inspiratie

Geconcentreerd kijkt Gordon Huether naar het oosten. Een streepje licht valt over zijn gezicht en verraadt zijn euforie: “Als ik ervaar hoe majestueus de natuur is, wil ik het liefst al mijn potloden weggooien”, bekent de kunstenaar als hij naar de indrukwekkende zonsopgang kijkt. “Deze schoonheid is niet te evenaren.” 

Het zandsteengebergte in het Zion National Park in de VS schittert in betoverende roze- en zalmtinten. Zijn formaties, die in 150 miljoen jaar door natuurkrachten zijn ingesleten, vormen de belangrijkste inspiratiebron voor de 62-jarige. Maar niet alleen hij is gefascineerd door het landschap: de toevloed van bezoekers is groter dan ooit, menigeen moet buiten blijven. In het digitale tijdperk winnen echte ervaringen aan betekenis. Nu herontdekt men de waarde van reizen. Daardoor wordt duidelijk wat de verbindende factor in de wereld is: het verkeer. Het is een terugkerend thema in Huethers weelderige kunstwerken, sculpturen en installaties. Zijn nieuwste, grote project haalt de charme van de wildernis naar Salt Lake City International Airport. Dat vormt de toegangspoort tot de zogenaamde Mighty 5 – Utahs nationale parken: Arches, Bryce Canyon, Canyonlands, Capitol Reef en Zion. In 2002, het jaar van de Olympische Winterspelen, werden op deze luchthaven meer dan negen miljoen reizigers geteld. In 2019 waren het al 26 miljoen passagiers. Zodra er weer onbeperkt intercontinentaal kan worden gevlogen, mag een nieuwe toename worden verwacht. Gelijktijdig met de groeiende interesse voor de nationale parken krijgt de luchthaven van Salt Lake City nog een nieuwe impuls: een herontwikkeling van 4,5 miljard Amerikaanse dollar. Kunst op grote schaal is een belangrijk onderdeel van het project. Gecreëerd door Gordon Huether.

Met zijn ambitieuze werken in de openbare ruimte wil Huether een brug slaan tussen mens en natuur. Op pleinen, in bibliotheken, klinieken of buurtcentra. Hij noemt Salt Lake City International Airport een transportkathedraal. Met zijn organische objecten wil hij de luchthaven verbeteren. Ze brengen direct een connectie met de nationale parken tot stand – de bestemming van de meeste passagiers. 

“Reizen is inspannend, zelfs voor ervaren toeristen”, legt Huether uit. “Die stress wil ik wat tegengaan.” Zijn kunst met therapeutisch uitgangspunt begint in de hoofdterminal met The Falls. Een 20 meter hoge trapvormige installatie van dichroïsch glas bootst de regenboogkleurige reflecties van een waterval in zonlicht na. De tweeënhalf ton zware sculptuur bestaat uit 300 glasplaten en 200 glasstaven. Reizigers glijden er op de roltrap langs. 

The Canyon biedt daarentegen een monochromatische interpretatie van de gladde en golfvormige wanden van de canyon. Het werk strekt zich in de vorm van 500 elastische losse platen uit over een lengte van 110 meter en doet denken aan topografie. De lijnen refereren aan de steenformaties van Utah die werden gevormd door erosie onder invloed van water en wind. Een computergestuurd LED-programma hult de synthetische rotsformaties in lente-, zomer- en wintersfeer. De River Tunnel is nog in wording – een 300 meter lange ondergrondse voetgangerstunnel tussen de hoofdterminal en de hal aan de noordzijde. De blauw verlichte creatie van deinende golven bootst een waterweg na. Een ander werk zal binnenkort het eerste zijn dat passagiers bij aankomst zien, en het laatste dat ze bij het wegrijden in de achteruitkijkspiegel waarnemen: The Mighty 5, een massieve, 75 ton zware sculptuur die ontstaat uit vijf piramidevormig gerangschikte elementen.

Het sterke cortenstaal, waarvan ze worden gemaakt, zorgt voor een esthetische verwering. De gigantische beelden steken 27 meter boven alles uit, zijn zo hoog als een flat met negen verdiepingen. Voor deze sculptuur liet Huether zich inspireren door de bergmassieven van de Wasatch en de Oquirrh aan de westelijke en oostelijke rand van het grote dal in Utah. Mede dankzij zijn technische kennis en ervaring op het gebied van architectuur komen Huethers creatieve dromen uit. In dit opzicht is hij de perfecte man voor het luchthavenproject in Salt Lake City, voor deze hommage aan een van de indrukwekkendste landschappen van Noord-Amerika.

Terug naar de wildernis van het Zion National Park. Daar is de zon allang boven de horizon verrezen. De man met zijn pet steeds achterstevoren kijkt nu blij naar een bijzondere kleur groen in het rotsachtige landschap. Pythongroen om precies te zijn. Het is de opvallende kleur van de Porsche Macan GTS, waarmee Huether vandaag onderweg is. De auto is voor de kunstenaar de perfecte metgezel op deze excursie. Zijn Macan S – vulkaangrijs metallic – staat nu voor zijn studio in de Californische Napa Valley. Circa 1.000 kilometer hemelsbreed ligt er tussen de monumentale schoonheid in Utah en Huethers huis. Daar woont hij met zijn vrouw Darcy.

De passie voor Duitse auto’s is hem met de paplepel ingegoten. Zijn ouders kwamen als Duitse migranten naar de VS, leefden eerst in Rochester, New York, voordat ze naar Californië verhuisden. Zijn grootvader, vertelt Gordon Huether, ging vijf jaar lang lopend naar zijn werk. Uiteindelijk kon hij zich een splinternieuwe blauwe VW Kever veroorloven. Bouwjaar 1962. Huether herinnert zich dat hij Duitse films zag in de bioscoop, en vertelt over de ritjes van Napa naar San Francisco in de geliefde Kever van de familie. Toen hij 16 werd kreeg hij de auto cadeau. Hij had er maar een paar maanden plezier van: de wilde tiener sloeg met de auto over de kop. Zijn grootvader kocht nog een Kever voor hem, een uit 1962. Jaren later besloot Huether zelf zijn luchtgekoelde herinneringen in stand te houden door nog een Kever te kopen. Gebouwd in 1959, zijn geboortejaar. Hij restaureerde de auto, kon zichzelf een lagere wegligging niet ontzeggen, maar deed er geen stunts mee. 

“De Beetle is eigenlijk de voorouder van mijn Macan”, zegt Huether verheugd. De Porsche ervaart hij als een beloning; hij kon hem zich pas laat in zijn loopbaan veroorloven. “Ik vind zijn geluid mooi. Ik hou van het rijgevoel. Je voelt gewoon de kwaliteit”, zegt hij. “Als kunstenaar ben ik natuurlijk visueel ingesteld. Maar de Macan is ook praktisch: als de achterbank is neergeklapt, passen zelfs mijn grootste schaalmodellen erin.” Het voertuig verenigt Huethers beroepsprincipes in de voor hem ideale combinatie van verfijnde esthetiek en doelmatigheid. 

Op de geïndividualiseerde nummerplaat staat in hoofdletters het Duitse woord LICHT. Een element dat kenmerkend is voor Huethers levenswerk. Niet alleen in kunstzinnige illuminaties. “Ook in spiritueel opzicht”, benadrukt hij. “In alles wat ik zie, ontdek ik schoonheid!” 

Nu staat hij peinzend in een slechts enkele meters brede, maar bijna eindeloos diepe rotsspleet. Weinig licht, veel schaduw. In deze zogenaamde ‘slot canyon’ wordt hij filosofisch: “Al bijna 40 jaar zie ik het als mijn taak om mensen te inspireren door schoonheid en betekenis. Als er ooit een tijd was waarin de kunst ons door inspiratie zou moeten verenigen, dan is dat nu. Nooit eerder had ze een beter en hoger doel.”