24 uur in stilte

Voor veel buitenlanders is Duitsland het land van de autobahn – hier mag je gas geven. Maar Duitsland is ook op lagere snelheid een genot, met mooie lanen, natuur en meren – én cultuur. Daarom reizen we dit keer met de Porsche Taycan door het Duitsland van Goethe, Fontane en Beethoven.

  

Porsche Taycan 4S
Brandstofverbruik gecombineerd: 0 l/100 km
Stroomverbruik gecombineerd: 25,6–24,6 kWh/100 km
CO2-uitstoot gecombineerd: 0 g/km (geldig vanaf 06/2020)
Alle technische gegevens in dit magazine kunnen per land verschillen.

Het land ligt stil en zwijgt. Zelfs de autobahn is leeg. Ook wij kiezen liever de landweggetjes en nemen de tijd. Onze route voert langs de romantiek, door het land van dichters en denkers. De Taycan is al even stil als Duitsland zelf. Als zeilers in de wind glijden we door het landschap, in beweging door een bewogen geschiedenis. De lege straten schrijven op dit moment zelf geschiedenis, maar wij zijn op weg naar de grootheden van vroeger. Onze start ligt in Zuid-Beieren bij slot Neuschwanstein, het noordelijkste punt van onze tour is Neuruppin in Brandenburg, niet ver van Berlijn.

Sprookjeskasteel:

Sprookjeskasteel:

Neuschwanstein is the most famous legacy of Ludwig II of Bavaria.
De rots aan de Rijn:

De rots aan de Rijn:

Heinrich Heine dedicated his famous poem to the Lorelei.

De Taycan lijkt gemaakt voor meditatieve momenten: in stilte kilometers maken en opgaan in je eigen gedachten. Onze reis voert langs Goethe en Schiller in Weimar, we doen Theodor Fontane aan in Brandenburg en vieren de 250e verjaardag van Beethoven in Bonn, aan de oevers van de Rijn. Met een hoofd vol lyriek en muziek reizen we van zuid naar noord en van oost naar west.

De autobahn laten we links liggen. Het gaat niet om de bestemming, maar om de reis. In de volledig elektrische sportlimousine zweven we door het veelzijdige landschap van Duitsland. We zien barok, afgewisseld met de strakke lijnen van de Bauhaus-beweging en we genieten van middeleeuwse stadskernen, gotische kathedralen, classicisme en wilde natuur.

We kijken over de grenzen van de republiek naar de buren in Oostenrijk, Polen, Tsjechië en Frankrijk. Eigenlijk stond ook Denemarken op het verlanglijstje, maar door de pandemie konden we het mooie kustgebied in het noorden van Duitsland niet meer aandoen.

Te gast bij Goethe, Schiller en Gropius

Weimar ligt in Thüringen, in het hart van Duitsland. Over kinderkopjes rijden we het centrum in, langs de beroemde Hertogin Anna Amalia Bibliotheek, de Platz der Demokratie en het residentiële kasteel. We parkeren de Taycan om te voet verder te gaan. Tenslotte schreef Goethe het al: “Je bent pas ergens echt geweest, als je er te voet was.” Dus lopen we naar het Gartenhaus, in 1776 het eerste onderkomen van de schrijver in Weimar. Op deze schilderachtige plek in het park aan de rivier de Ilm schreef hij de Erlkönig, het gedicht dat veel scholieren ook nu nog behandelen bij het vak Duits. Ook het woonhuis van Goethe kunnen we alleen vanbuiten bekijken. Hier is hij in 1832 gestorven.

Weimar:
Boven het poortgebouw van de Bastille, onder het Carl-August-monument op de Platz der Demokratie.

Blijf thuis:

Blijf thuis:

In spring 2020 Goethe and Schiller remind people to stay healthy—by staying home.

Ertegenover klatert het water van de Goethe-fontein eenzamer dan ooit. En daarnaast, onverstoorbaar, een kraam voor braadworsten. Nog geen vijfhonderd meter verderop staat op het Theaterplatz een monument voor de intellectuele grootheden van de stad. Weimar is niet alleen de stad van Goethe, maar ook van zijn tijdgenoot Friedrich von Schiller. Beide schrijvers waren bepalend voor het ‘gouden tijdperk’ van Weimar. Net wat later, rond 1850, beleefde Weimar ook een ‘zilveren tijdperk’, met de muziek van Franz Liszt en Richard Wagner. In de twintigste eeuw drukte de stad opnieuw zijn culturele stempel op Duitsland, met de oprichting van de Bauhaus-beweging in 1919. De architect Walter Gropius had een visie van kunst die onafhankelijk was van de industrialisering, een wederopstanding van kunst als ambacht. De beweging zette de architectuur wereldwijd op zijn kop, met een credo dat nog steeds beroemd is: form follows function. Modern denken, modern bouwen. En zo is niet alleen Klassiek Weimar benoemd tot UNESCO-wereldcultuurerfgoed, maar ook Bauhaus en zijn sites in Weimar, Dessau en Bernau.

Dessau:

Dessau:

This is where Walter Gropius created an architectural monument of world renown.

Zwitserland in Saksen

Terwijl de Taycan laadt, lezen we alvast iets meer over het Elbezandsteengebergte en over Dresden, onze volgende bestemming. Hier werd de kinderboekenschrijver Erich Kästner geboren, bekend van Emil und die Detektive en de verwisselde tweelingen uit Das doppelte Lottchen. Voor Duitse kinderen in de twintigste eeuw was Kästner even onontkoombaar als Annie M.G. Schmidt in Nederland.

Semperoper:

Semperoper:

Dresden’s Theater Square is deserted. Only the rolling noise of the tires breaks through the silence.

Als de accu van de Taycan vol is, gaan we weer op pad. Al snel rijden we een andere wereld in. Water en wind hebben het zandsteen om ons heen in miljoenen jaren gevormd tot de meest bizarre vormen. Weer zo’n jeugdherinnering: aardrijkskunde op school, flarden over erosie en tektonische platen. We steken de rivier de Elbe over, die ook het landschap heeft gevormd. De vriendelijke rivier verbindt twee landen, met Bad Schandau in Saksen aan de ene en de Tsjechische stad Děčín aan de andere kant. Vlak bij de grens: de Lilienstein, symbool van het nationale park Sächsische Schweiz. Van bovenaf zouden we de Frauenkirche in Dresden al kunnen zien. We rijden door, langs de historische stad Pirna, naar Dresden. Hier heeft de beroemde schrijver Theodor Fontane als apothekersassistent gewerkt. En ook hier zijn Goethe en Schiller vereeuwigd, samen met nog andere grootheden uit de wereldliteratuur. Hun standbeelden staan voor de meermaals verwoeste en weer herbouwde Semperoper, vernoemd naar de architect Gottfried Semper. Bij de feestelijke opening in 1878 werd hier Iphigenie auf Tauris van Goethe op de bühne gebracht. In de lente van 2020 is het stil in de operazaal.

Frauenkirche:

Frauenkirche:

The dome is a symbol of reconstruction and looks down on empty cobblestone lanes.
Lilienstein:

Lilienstein:

The mesa on the right bank of the Elbe River is 415 meters high.

Met Fontane door Brandenburg

De toppen van de bomen ontmoeten elkaar boven het asfalt en het schaduwspel tekent patronen op de weg. In het grensgewest Brandenburg brengt de natuur de romantiek tot leven en lijken de lanen op schilderijen. We glijden zachtjes door het landschap. Een citaat van Theodor Fontane dringt zich op: “Ik ben door de mark getrokken en heb in haar meer schatten aangetroffen dan ik durfde te hopen.” De apothekerszoon Fontane (1819) is één van bekendste vertegenwoordigers van het literaire realisme. Hij werd geboren in Neuruppin in de deelstaat Brandenburg, ten noordwesten van Berlijn. Als fervent reiziger wist hij steeds weer de rivieren, meren, stuwdammen en bossen van zijn eigen heimat te waarderen. De ontelbare lanen in Brandenburg en Voorpommeren noemde hij de “groene gaarden van het reizen”. Het zomerse, dichte bladerdak vormde voor hem een inspiratie.

Slot Gusow:

Slot Gusow:

The model for Schloss Guse in Theodor Fontane’s novel “Before the Storm”.

Fontanes Wanderungen durch die Mark Brandenburg is gewijd aan het Oderbruch-gebied, bijna zestig kilometer binnendelta van de rivier de Oder, die nu de grens met Polen vormt. In 1896, twee jaar voor zijn dood, verscheen ook zijn bekendste werk: Effi Briest. Overal in de omgeving duikt de schrijver op, met een speciale fietsroute, het Fontanehaus in Bad Freienwalde en een bronzen standbeeld voor de apotheek van zijn vader in Letschin. Fontanes eerste voornaam luidde Heinrich, maar in tegenstelling tot zijn werk is die in vergetelheid geraakt.

Watergeschiedenis in Groß Neuendorf:

Watergeschiedenis in Groß Neuendorf:

Shimmering pearl in the Oderbruch.
Ideeën opdoen:

Ideeën opdoen:

A long, tree-lined country road allegedly inspired Fontane to become a writer.

Machthebbers en musici

Hier werd Beethoven geboren:

Hier werd Beethoven geboren:

In a united Europe, the venerable building received the Europa Nostra award for the preservation of sites of historic interest.

Bonn heeft iets te vieren. 2020 is het Beethoven-jaar. 250 jaar geleden werd hier aan de Rijn Ludwig van Beethoven geboren, misschien wel de grootste componist aller tijden. Een uitzonderlijk talent, één van de beste pianisten ter wereld. Vrijwel iedereen kent zijn Symfonie nr. 5 met de beroemde openingstonen: dum-dum-dum-duuuuuuum... Zelf had Beethoven al met midden twintig forse gehoorproblemen, en met eind veertig was hij vrijwel doof. Ondanks dat bleef hij componeren, ‘hoorde’ de tonen met zijn ogen. We gaan langs bij zijn geboortehuis aan de Bonngasse 20. Tegenwoordig bevindt zich een museum achter de barokke gevel. In de gebouwen ernaast: de Kammermusiksaal en het Beethoven-archief. Misschien zat de componist precies daarboven aan het raam toen hij de Ode an die Freude van Friedrich Schiller verwerkte in zijn Symfonie nr. 9, sinds 1972 het Europese Volkslied. Het muziekgenie reisde graag naar het nabije Zevengebergte, vooral naar de Petersberg in het westen. Het gelijknamige hotel op 333 meter hoogte verwelkomde in zijn lange geschiedenis allerlei belangrijke staatshoofden – van de Amerikaanse president Eisenhower tot Haile Selassie, de laatste keizer van Ethiopië.

Leonid Bresjnev logeerde hier als partijleider van de Communistische Partij van de Sovjetunie, net als zijn latere opvolger Michail Gorbatsjov. Ook Queen Elisabeth II en Bill Clinton keken ongetwijfeld van bovenaf uit over ‘Vader Rijn’, zoals Heinrich Heine de machtige rivier noemde in zijn satirische epos Deutschland. Ein Wintermärchen. Vroeger stond de 1233 kilometer lange rivier symbool voor scheiding, maar tegenwoordig verbindt hij als waterweg juist verschillende landen. We genieten van de onverstoorbare, majestueuze aanblik – in stilte.

Petersberg:

Petersberg:

The historic summit rises in Königswinter, opposite Germany’s former capital, Bonn.
Christina Rahmes
Christina Rahmes