Toekomst als tegenwoordige tijd
Doug Chiang, vicevoorzitter en hoofd design van het Star Wars-universum, doet in zijn Porsche Boxster S inspiratie op voor nieuwe werelden in het heelal. Binnenkort zal er een Porsche-ruimteschip opstijgen. Een kijkje in het allerheiligste van de Lucasfilm-droomfabriek in San Francisco.
Zelfs als de Golden Gate Bridge in dichte nevelen gehuld is, is de rit naar San Francisco een creatief genoegen voor Doug Chiang (58). Bij het ochtendgloren zit de ontwerper achter het stuur van zijn zilverkleurige Porsche Boxster S (bouwjaar 2005) op weg naar zijn studio bij Lucasfilm. “Als het mooi weer is, gaat het dak open en laat ik de rijwind door mijn haren waaien”, vertelt Chiang. “De geluidscoulisse en het directe wegcontact zijn steeds weer een inspiratie. Ik voel kracht en elegantie. Dat gevoel neem ik mee naar mijn werk, bijvoorbeeld tijdens het ontwerpen van nieuwe ruimteschepen.”
Exact om half zeven zit Chiang in zijn kantoor, dat overigens meer wegheeft van een atelier. Daar brengt hij de komende twaalf uur door. Samen met zijn kleine team bedenkt hij mythische wezens, robots en hele galactische stelsels voor de Star Wars-saga. Decors, personages en vliegmachines die miljoenen mensen over de hele wereld al tientallen jaren weten te bezielen. Als hoofd van het Arts Department van Disney’s dochteronderneming Lucasfilm is Chiang verantwoordelijk voor alle manifestaties van het wijdvertakte Star Wars-universum. Van films, televisieseries en computerspellen tot en met nieuwe themaparken.
Hoewel de fantasiewereld die George Lucas in het leven heeft geroepen zich sinds de oerknal van de eerste film in 1977 snel heeft uitgebreid, is Chiang als ontwerper trouw gebleven aan de basisprincipes: “Goed ontwerp bestaat niet in het luchtledige. Het begint altijd met een zoektocht in de echte wereld. Zelfs het kleinste detail kan interessant zijn”, legt hij uit in zijn kantoor, dat wordt gedomineerd door twee grote bureaus. Op het ene bureau schetst Chiang zijn ideeën met viltstiften. Daarna scant hij ze in om ze op het andere bureau op een enorm tablet met drie daarop aangesloten beeldschermen te kunnen uitwerken.
“Ik verzamel voortdurend details en beelden die ik zie: straatlantaarns, landschappen, microscopisch leven, het spel van licht en schaduw. Dat is een bron waaruit ik kan putten.” Tot deze inspiratie behoorden bijvoorbeeld scharnieren van Europese kastdeuren die Chiang bij toeval in een catalogus tegenkwam. Hij was gefascineerd door het mechanisme en bestelde voor de zekerheid maar de hele collectie. Enkele jaren later stonden deze scharnieren model voor het landingsgestel van zijn ruimteschepen.
“Goed ontwerp bestaat niet in het luchtledige. Het begint altijd met een zoektocht in de echte wereld.” Doug Chiang
Chiang beschrijft zijn ontwerpfilosofie als volgt: “Ik begin met een silhouet, een soort logo dat onmiddellijk herkenbaar is. In de bioscoop geldt de drie-seconden-regel: het publiek moet snel kunnen begrijpen waar het om gaat. Er is geen tijd voor toelichtingen. Elk ontwerp moet persoonlijkheid uitstralen. Zelfs van een nieuwe wereld of een ruimteschip moet men instinctief kunnen aanvoelen of ze tot de goeden of de slechten behoren.”
Chiang heeft deze duidelijke structuur van denken te danken aan zijn mentor en voormalig baas George Lucas. Begin jaren negentig kreeg Chiang van Lucas een functie in design – net voordat de tweede trilogie van in totaal negen Star Wars-films werd opgenomen. Hiermee ging de grootste wens van Chiang in vervulling. Van kinds af aan droomde de in Taiwan geboren ontwerper hier al van. “Het creëren van robots en mythische wezens was altijd al mijn passie.” Als kind in Taiwan tekende hij zijn ideeën met een stok in het stof. Later, als tiener in Michigan, sloot hij zichzelf op in zijn kamer en creëerde fantasiewerelden op papier.
Toen kwam de openbaring: Chiang was 15 toen hij de eerste Star Wars-film in de bioscoop zag en een jaar later keek hij een documentaire over het werk van de filmmakers rond George Lucas. “Deze ervaringen hebben mijn leven veranderd. Ik besefte voor het eerst dat wat ik thuis deed ook mijn beroep zou kunnen worden”, herinnert Chiang zich met een glimlach. “Op een of andere manier moest ik bij George Lucas zien te komen.” De jonge enthousiasteling leende in de plaatselijke bibliotheek boeken over films maken en heeft toen zijn eigen stop-motionvideo’s gemaakt – animatiefilms waarin zijn personages in steeds wisselende gedaantes stap voor stap handen en voeten kregen.
Op twintigjarige leeftijd verhuisde Chiang naar Los Angeles en schreef zich in voor Filmologie aan de University of California. Zijn eerste praktijkervaring deed hij op als regisseur van tv-reclames, totdat in 1989 de vervulling van zijn droom binnen handbereik kwam: Lucas’ bedrijf voor special effects, Industrial Light & Magic (ILM), was op zoek naar freelancers voor een kortlopend project. Chiang besloot de gok te wagen, pakte zijn spullen en reed met zijn Kawasaki 600 richting noorden naar San Francisco.
Hij kreeg de baan, maar raakte meteen dubbel gechoqueerd. “Ten eerste was het angstaanjagend op welk niveau daar gewerkt werd en hoeveel ik nog moest leren. En ten tweede hoorde ik dat Lucas geen Star Wars-vervolgfilms meer wilde produceren. Dus mijn droom leek al op de eerste dag uiteen te spatten.”
Als jonge ILM-medewerker besloot Chiang een jaar lang elke avond en elk weekend aan zichzelf te werken om een betere ontwerper te worden. Met de hand en op de computer ontwierp hij kostuums, wezens en voertuigen, en hij leerde zichzelf technieken zoals schilderen en renderen. Tegen de tijd dat hij in 1993 bij ILM de positie van Creative Director Visual Effects verwierf, had hij een omvangrijk, zij het helemaal privaat, portfolio van fantasierijke ideeën over het heelal – en al een Oscar gewonnen voor de visuele effecten in de film Death becomes her.
Het voelde dan ook als een beloning voor zijn passie en harde werken toen George Lucas in 1994 aankondigde dat er toch meer Star Wars-films zouden volgen. Chiang raapte al zijn moed en creativiteit bij elkaar en stuurde zijn portfolio op – anoniem. Lucas was direct overtuigd van die ideeënrijkdom en ze konden het goed met elkaar vinden. De bedenker van de saga benoemde Chiang in 1995 tot artistiek directeur van het hele bedrijf Lucasfilm. Nu was Chiang feitelijk de Art Director van Star Wars. Lichtjaren verwijderd van het jongetje dat met een stok ruimteschepen in het stof had getekend, maar nog altijd gedreven door hetzelfde enthousiasme.
Lucas en Chiang gingen aan de slag om de chronologie en beeldtaal van drie volgende Star Wars-episodes te definiëren. De voorgeschiedenis van Darth Vader en Luke Skywalkers kompanen moest worden verteld. Terugkijken in de toekomst. Tussen 1999 en 2005 kwamen de films in de bioscoop als episodes I-III.
Hoogvlieger:
Doug Chiang zette alles op één kaart om een plaatsje in de Star Wars-kosmos te bemachtigen. De functie van hoofd design is een droom die werkelijkheid is geworden.
Tegenwoordig woont de inmiddels 75-jarige Lucas niet ver van Chiang in Marin County ten noorden van San Francisco. “Ook al heeft George zich teruggetrokken uit de actieve bedrijfsvoering, hij is nog altijd de beste mentor die je maar kunt wensen”, zegt de ontwerper. “Als ik met vragen zit, helpt hij me altijd verder. Het is tenslotte zijn universum. Niemand kent daarin beter de weg.” Dit geldt ook voor de nieuwe Star Wars-serie The Mandalorian, waarvan het tweede seizoen begin 2020 is opgenomen. Chiang adviseert de filmlegende ook bij de inrichting van zijn Museum of Narrative Art in Los Angeles.
Met zoveel verplichtingen in zoveel sterrenstelsels heeft hij als vader van drie kinderen, waarvan de oudste zijn studie heeft afgerond en de jongste op de middelbare school zit, niet veel tijd om te relaxen. “Het is afmattend om een mondiale ontwerpstudio te runnen die dag en nacht bruist”, bekent Chiang. “In het weekend probeer ik nieuwe energie op te doen. Ik beoefen vaak yoga en ga wandelen langs de oceaan of fietsen in de bergen. Hoe belangrijk de natuur is, als je creatief wilt blijven, heb ik ook van George Lucas geleerd tijdens het werken op zijn Skywalker Ranch.”
Chiang heeft nog een andere kinderwens in vervulling doen gaan: de werelden van sportwagens en ruimteschepen dichter bij elkaar brengen. “Als jongetje droomde ik er al van om Porsche te rijden. Nadat Star Wars-Episode I klaar was, beloonde ik mezelf met mijn eerste Boxster.” Het spreekt voor zich dat hij meteen warmliep voor het idee om met een team onder leiding van Michael Mauer, hoofd Design bij Porsche, een Porsche-ruimteschip te ontwerpen. Na vijftig dagen pezen, drie bijeenkomsten in Weissach en San Francisco en talrijke videoconferenties werd eind december 2019 de Tri-Wing S-91x Pegasus Starfighter gepresenteerd – precies op tijd voor de première van de nieuwe film Star Wars: The Rise of Skywalker.
“Het ruimteschip bevat het DNA van Porsche én Star Wars. Het zou in beide werelden geloofwaardig zijn.” Doug Chiang
“Onze ontwerpfilosofieën lijken erg op elkaar”, zegt Doug Chiang over het gezamenlijke werk van Porsche en Lucasfilm. “Ook al werken we in verschillende werelden.” Hij lacht. “Voor de bioscoop is de grootte van de motor of de tank geen kopzorg. We hoeven niet te voldoen aan veiligheidseisen en onze ruimteschepen hoeven niet dag in dag uit betrouwbaar te functioneren”, definieert Chiang de randvoorwaarden. “Maar net als bij Porsche gelden bij Star Wars dezelfde regels qua vormgeving.” Het draait allemaal om proporties. “Silhouet, esthetiek en details moeten de essentie van het merk onmiddellijk herkenbaar maken.” De naar achteren taps toelopende cabine van de S-91X bijvoorbeeld en de topografie van de cockpit tot en met de turbines zijn herkenbaar ontleend aan het ontwerp van de Porsche 911 en de Porsche Taycan.
“Dit ruimteschip bevat het DNA van Porsche én Star Wars en zou in beide werelden geloofwaardig zijn – als tenminste bepaalde technologieën al bestonden”, zegt Chiang met een glimlach over de sterren-Porsche. Het ruimteschip zal zijn opwachting maken in een van de volgende Star Wars-producties, verzekert de Creative Director. “Onze samenwerking heeft een aansprekend ontwerp opgeleverd. Nu moeten we kijken in welke van de toekomstige verhalen het ontwerp het beste tot zijn recht komt.” Doug Chiang zal hiervoor morgen tijdens zijn dagelijkse rit over de Golden Gate Bridge weer inspiratie opdoen, richting Lucasfilm, richting de toekomst.
SideKICK: Museum of Narrative Art
George Lucas stelde Doug Chiang al in 1995 aan als Art Director van Lucasfilm. Ze realiseerden eerst de Star Wars-episodes I-III die tussen 1999 en 2005 in de bioscopen draaiden. Lucas heeft zich inmiddels teruggetrokken uit de actieve filmwereld. Hun gezamenlijke project is nu het Museum of Narrative Art.