Art
Etienne Salomé ontwerpt niet alleen auto’s, hij is ook kunstenaar. In beide beroepen staan snelheid en het beheersen van snelheid voor hem centraal.
Arjeplog, Lapland. De zon is alleen rond het middaguur even te zien – maar zelfs daarvoor moeten ze geluk hebben. De temperatuur ligt bij 20 graden onder nul en het meer is bedekt met een metersdikke laag ijs. Precies waar ze voor gekomen zijn. Aan de oever van het meer staan twaalf Porsches 911 klaar voor de start, warmgedraaid en gretig. De twaalf chauffeurs rijden voorzichtig, bijna aarzelend het ijs op om een bijzondere manoeuvre te oefenen: volledig driften.
Bij de herinnering doet de 38-jarige Etienne Salomé zijn ogen even dicht. Hij was vijf jaar geleden één van deze twaalf chauffeurs. En als hij nu terugdenkt aan dit moment, is de herinnering nog even vers alsof het gisteren was. Gas geven, insturen, evenwicht zoeken … en dan een soepele draai over het ijs maken. Salomé is gefascineerd door snelheid. Hij was twaalf toen zijn vader hem voor het eerst meenam naar de 24 uur van Le Mans. Maar pas als volwassene voelde hij het zelf voor het eerst, in iedere vezel van zijn lichaam: het gevoel van absolute controle over de versnelling, de natuurkundige krachten en de choreografie van het compleet onmogelijke. En dat was in 2014, tijdens dit bijzondere weekend in het noorden van Zweden.
“Voor dit soort training is er geen betere auto dan de 911”, vindt Salomé. “De motor achterin zorgt dat het zwaartepunt perfect ligt voor pirouetten. Je stuurt in en op precies het juiste moment geef je kort gas bij. Je voelt hoe de achterkant uitzwenkt en dan tik je het gaspedaal net ver genoeg in om over de achterbanden te sturen. Het gevoel is onbeschrijfelijk.”
Ook professionele coureurs oefenen extreme situaties op het ijs. Daardoor maakte de training alleen nog maar meer indruk op Salomé. Het weekend had een grote uitwerking op hem. Salomé, Head of Interior Design bij Bugatti, verwerkte zijn belevenis op het Zweedse ijs tot een kunstobject.
Salomés atelier ligt aan de Kastanienallee in Berlijn, achterop het terrein van een voormalige fabriek. Onderweg naar de staalgrijze deur van de studio komen we langs anonieme streetart van Catwoman en Marilyn Monroe. Het industrieterrein is een van de standaard stops in de Berlijnse sightseeing-tours. De deur van Salomés atelier is voorzien van een duidelijke notitie: “No Shop. No Gallery. Just an Office.” Hier werkt hij, onafhankelijk, vrij en zonder commerciële druk. Toen hij moest kiezen tussen kunst en design, was dit al zijn droom. Hij studeerde Industrial Design in zijn geboortestad Parijs en later bezocht hij het Royal College of Art in Londen.
Wie zijn atelier in Berlijn binnenstapt, ziet direct meerdere kunstwerken met Porsche-invloeden. Eén hiervan laat zien hoe Salomé zijn ijsavonturen in Zweden heeft verwerkt in zijn kunst: een Porsche 911 in 23 fasen van een geslaagde drift. Ze zijn aan elkaar verbonden tot een bijna gesloten cirkel en zo in aluminium gegoten tot een staande sculptuur. Direct tegenover de ingang zien we een moderne chronofotografie – een techniek die aan het einde van de 19e eeuw werd gebruikt om bewegingen af te beelden met een serie momentopnamen. Salomé koos voor een onderwerp waarmee het idee van snelheid grijpbaar wordt: 35 verschillende toerentellers van Porsche uit 70 jaar bedrijfsgeschiedenis. Veel van de meters heeft hij gefotografeerd in het Porsche Museum in Zuffenhausen. Hier legde hij ook Porsche-velgen vast. Die opnamen plaatste hij over elkaar heen, zodat ze samensmelten tot een enkel instrument – en dat op een oppervlak van twee bij twee meter. De verschillende schalen lijken in elkaar over te vloeien en wekken bijna de indruk van een abstract schilderij. “Door de gelaagde structuur worden tijd en snelheid bevroren in één enkel moment”, vertelt Salomé. Zijn adrenalinekunst, zoals hij het noemt, vindt aftrek: sinds kort wordt hij vertegenwoordigd door Galerie Breckner in Düsseldorf, die ook met Tony Cragg en Jeff Koons werkt – niet de minsten.
Ook het meest recente werk van Salomé draait om Porsche. Dit keer paste hij de techniek van de chronofotografie toe op 25 verschillende velgen. Ook dit kunstwerk bevat bijna driekwart eeuw designgeschiedenis: van de slanke, vlakke wielafdekkingen van de vroege 356 tot aan de high-tech ontwerpen van nieuwe Porsche-modellen. De gecombineerde beelden hebben nog een extra effect, omdat de opnamen van de velgen op een holografisch beeld lijken. De kijker krijgt een indruk van razendsnelle beweging – Salomés hoofdonderwerp.
Ook het thema Porsche zal Salomé niet snel loslaten. Hij wil zijn sculptuur van de perfecte drift met andere materialen en nieuwe kleuren vormgeven om hiermee zijn positie op de kunstmarkt te verstevigen. Het liefst zou hij hiervoor nog een keer nieuwe inspiratie opdoen – graag weer bij een opwindende glijpartij op de Noord-Zweedse ijsvlakte.